Taiko là một trong những giải pháp blockchain Layer 2 tiên tiến nhất, được xây dựng dựa trên công nghệ zkEVM, mang đến tính tương thích hoàn toàn với Ethereum. Với đặc trưng là Type 1 zk-EVM, Taiko cung cấp một nền tảng cho phép các lập trình viên dễ dàng phát triển và chuyển giao các ứng dụng phi tập trung (DApp) giữa Ethereum và Taiko mà không gặp phải các vấn đề liên quan đến tính tương thích mã nguồn.
Bối cảnh phát triển Taiko
Trong khi thị trường hiện tại có nhiều giải pháp Zk-Rollup, phần lớn chúng đều được tối ưu cho từng lớp ứng dụng cụ thể, dẫn đến những khó khăn trong việc xây dựng và di chuyển DApp xuyên suốt các Layer 1 và Layer 2. Xuất phát từ thực trạng này, Taiko đã chọn hướng phát triển zkEVM – một giải pháp Zk-Rollup với khả năng tương thích hoàn toàn với Ethereum. Điều này đồng nghĩa với việc bất kỳ DApp nào trên Ethereum có thể hoạt động trên Taiko mà không cần phải điều chỉnh mã nguồn, giúp giảm bớt rào cản cho các lập trình viên và mở ra cơ hội cho sự phát triển bền vững.
Cơ chế hoạt động của Taiko Protocol
Để hiểu rõ hơn về Taiko, cần nắm rõ các thành phần tham gia trong hệ sinh thái:
- Proposer: Chịu trách nhiệm tạo và đề xuất các khối Rollup từ giao dịch của người dùng trên Layer 2 tới Layer 1.
- Prover: Tạo chứng minh ZK-SNARK để xác thực tính hợp lệ của các giao dịch và khối mà Proposer đề xuất.
- Node Runner: Thực hiện các giao dịch trong mạng lưới. Các Proposer và Prover cũng cần chạy node để giữ vai trò trong mạng.
Luồng xác nhận giao dịch trong Taiko diễn ra như sau:
- Người dùng thực hiện giao dịch trên Layer 2 (Taiko).
- Đề xuất khối: Proposer tổng hợp các giao dịch và gửi lên Ethereum.
- Tạo bằng chứng: Prover tạo chứng minh tính hợp lệ cho các khối đã gửi.
- Xác thực: Sau khi Prover chứng minh thành công, khối sẽ được xác nhận và chuyển trạng thái hoàn thành trên chuỗi.
Ưu điểm nổi bật của Taiko
Tương thích hoàn toàn với Ethereum (Type 1 ZK-EVM):
Điều này giúp các lập trình viên chuyển đổi DApp giữa Ethereum và Taiko mà không lo ngại về lỗi mã. Kết quả, họ có thể tiết kiệm thời gian để phát triển các tính năng mới thay thế cho việc sửa mã nguồn cũ.
Mã nguồn mở (Open-source):
Toàn bộ mã nguồn của Taiko được công khai trên GitHub, cho phép công đồng lập trình viên tham gia xây dựng và cải tiến, từ đó nâng cao chất lượng và tính đa dạng của dự án.
Taiko Token: TAIKO
Thông tin chi tiết về TAIKO Token:
- Tên Token: Taiko
- Mã Ticker: TAIKO
- Blockchain: Ethereum, Taiko
- Token Standard: ERC-20
- Tổng cung: 1.000.000.000 TAIKO
Phân bổ token TAIKO theo dự án được chia như sau:
- DAO Treasury: 22%
- Taiko Labs/Core Team: 20%
- Taiko Foundation Reserve: 16,88%
- Investors: 11,62%
- Trailblazer Airdrop: 10%
- Liquidity & Market Making: 5%
- Genesis Airdrop: 5%
- Grants & RetroPGFT: 5%
- Guardian Prover Bonds: 2%
- Taiko Official Prover Bonds: 1,5%
- Protocol Guild Airdrop: 1%
Lộ trình phát triển và cập nhật
- Taiko đã công bố roadmap vào tháng 3 năm 2023 với dự kiến ra mắt mainnet vào nửa đầu năm 2024. Theo kế hoạch, Taiko sẽ trải qua hai giai đoạn thử nghiệm Alpha Testnet và Beta Testnet trước khi chính thức lên Mainnet.
- Alpha Testnet 1: Đã hoàn thành vào tháng 12 năm 2022.
- Alpha Testnet 2: Dự kiến vào tháng 3 năm 2023.
- Các bản Alpha Testnets thêm: Dự kiến trong quý 2 và quý 3 năm 2023.
- Một số phiên bản Beta Testnets thêm: Dự kiến vào quý 3 và quý 4 năm 2023.
- Mainnet: Dự kiến ra mắt đầu năm 2024.
Đội ngũ, nhà đầu tư và đối tác
Đội ngũ:
Taiko được xây dựng bởi một nhóm các chuyên gia có kinh nghiệm trong lĩnh vực blockchain và zkEVM. Nhiều thành viên trong đội đã từng làm việc với Ethereum Foundation, trong khi các thành viên khác có kinh nghiệm quan trọng trong lĩnh vực mở rộng Ethereum thông qua ZK-Rollup.
- Daniel Wang: Co-founder và CEO của Taiko, từng làm việc với Loopring trong 4 năm.
- Terence Lam: Co-founder, trước đây là phó chủ tịch tại Loopring.
- Brecht Devos: Chief Architect tại Loopring, hiện tại là người đứng đầu phòng R&D của Taiko’s Zero Knowledge.
Hiện tại, đội ngũ Taiko bao gồm hơn 20 thành viên đến từ 13 quốc gia, tập hợp các nhà phát triển và nghiên cứu với nền tảng vững chắc.
Nhà đầu tư:
Taiko đã trải qua 3 vòng gọi vốn với tổng số tiền 37 triệu USD. Dự án đã hợp tác với Orbiter Finance để phát triển các cầu nối từ những chuỗi khác sang Taiko, đồng thời tự phát triển cầu nối nội bộ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển tài sản giữa các blockchain.
Các dự án tương tự Taiko
Ngoài Taiko, còn nhiều dự án khác có cùng hướng phát triển zkEVM trên Ethereum như Scroll, zkSync, Starkware và Polygon zkEVM. Những dự án này cũng tập trung vào khả năng mở rộng và tối ưu hóa hiệu suất cho các DApp trong không gian Ethereum.
Kết luận
Taiko là một trong những dự án tiên phong trong việc phát triển blockchain Layer 2 với khả năng tương thích hoàn toàn với Ethereum. Với cơ chế hoạt động độc đáo và những ưu điểm nổi bật, Taiko đang từng bước khẳng định vị thế của mình trong cộng đồng blockchain. Việc mở mã nguồn và hỗ trợ từ cộng đồng hứa hẹn sẽ tạo ra nhiều giá trị cho dự án cũng như cho các lập trình viên. Sự ra mắt của Taiko trong tương lai sẽ là một bước tiến lớn đối với các giải pháp mở rộng cho hệ sinh thái Ethereum.